De machtsbalans in de wereld is aan het veranderen, waardoor Nederland steeds meer geconfronteerd wordt met onzekerheid en onvoorspelbaarheid op het internationale toneel. Landen zijn meer en meer bereid om macht te gebruiken om hun eigen belangen te verdedigen. Europa is voor zijn veiligheid en weerbaarheid meer op zichzelf aangewezen. Dit allemaal zijn conclusies uit het Dreigingsbeeld Statelijke Actoren (DBSA) 2025.
Vandaag presenteerden de hoofden van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) het gezamenlijke DBSA 2025.
Pieter-Jaap Aalbersberg (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid): “Dit dreigingsbeeld bevestigt dat we als Nederland niet stil kunnen zitten. Het is geen kwestie van óf we maatschappij-ontwrichtende effecten gaan ervaren, maar wanneer. Daarom is het belangrijk dat we blijven inzetten op veiligheid en weerbaarheid.”
Vergroot afbeelding

Dreiging onverminderd hoog en op gebied van sabotage toegenomen
Het DBSA verschijnt in een turbulente en onzekere tijd. De afgelopen twee jaar zijn de verschillende dreigingen van statelijke actoren richting Nederland gelijk gebleven en is de dreiging van sabotage toegenomen. Steeds meer landen lijken te proberen de Nederlandse samenleving te beïnvloeden via bijvoorbeeld (digitale) spionage, intimidatie of de verspreiding van desinformatie. Een directe militaire aanval op NAVO-grondgebied is wel onwaarschijnlijk.
Vice-admiraal Peter Reesink (Directeur Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst): “De druk op onze veiligheid is ongekend. Het is daarmee des te urgenter dat we zicht houden op deze ontwikkelingen en een passend antwoord kunnen bieden.’’
Economie
De economie is sterk verbonden met geopolitiek. Strategische afhankelijkheden worden ingezet als politiek of economisch drukmiddel. Ook proberen verschillende landen openlijk of heimelijk Europese en Nederlandse kennis en technologie te verwerven, zowel in de academische als in de private sector. De inzet van economische instrumenten door statelijke actoren kan grote gevolgen hebben voor Nederland, zo kan het leven op korte termijn duurder worden voor inwoners van Nederland.
Gevolgen voor Nederland
De genoemde dreigingen kunnen maatschappelijke ontwrichting, ontregeling van vitale infrastructuur en mogelijke economische schade tot gevolg hebben.
Erik Akerboom (Directeur-generaal Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst): “Niet eerder zijn wij als AIVD zoveel bevraagd door organisaties over wat zij kunnen doen om processen en mensen beter te beschermen. Zij ondervinden de gevolgen van conflicten en onrust. Nederland is een potentieel targetland. Daarom zijn we alert”
Digitale sabotage heeft mogelijk de grootste impact op de Nederlandse samenleving. Dit kan ertoe leiden dat elektriciteit, internet, betalingsverkeer of schoon drinkwater tijdelijk niet beschikbaar zijn. De verwachting is ook dat de hoeveelheid sabotageacties blijft toenemen binnen Europa.
Noodzaak voor weerbare samenleving
Dreigingen van statelijke actoren zijn onverminderd aanwezig en kunnen gevoelens van onrust en onveiligheid in de samenleving aanwakkeren. Het is daarom extra belangrijk dat Nederland weerbaarder wordt. Als land moeten we zelf steviger in de schoenen staan. Door de vitale infrastructuur weerbaar te maken en de samenleving als geheel voor te bereiden op mogelijke verstoringen of (heimelijke) inmenging, staan we als Nederland sterker tegen de dreiging. Het werken aan een weerbare samenleving is een taak van ons allemaal: overheid, bedrijven, maatschappelijke organisaties en inwoners trekken hierin samen op.
Documenten
-
Dreigingsbeeld Statelijke Actoren (DBSA) 2025
Het Dreigingsbeeld Statelijke Actoren (DBSA) 2025 verschijnt in een turbulente tijd waarin internationale betrekkingen …
-
Infosheet Dreigingsbeeld Statelijke Actoren (DBSA) 2025
In de afgelopen twee jaar zijn de statelijke dreigingen richting Nederland en onze belangen op veel vlakken onverminderd hoog …
Read More Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid – Nieuwsberichten